– Architektura budynku

Budynek dzisiejszego Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu (foto) został wzniesiony w latach 1898 – 1902. Został zaprojektowany przez mieszkającego w Gőrlitz architekta Hugo Behra, który wygrał konkurs na projekt. Z założenia miał to być pomnik poświęcony pamięci zmarłych w roku 1888 dwóch cesarzy: Wilhelma I i Fryderyka III. Górnołużycka Hala Chwały wraz z Muzeum (taką nazwę nosił obiekt) została sfinansowana ze składek pochodzących od mieszkańców Górnych Łużyc. Uroczystego otwarcia dokonał cesarz Wilhelm II w dniu 28 listopada 1902r. Otwarcie muzeum, którego organizację rozpoczęto w kwietniu 1903r., odbyło się 1 czerwca 1904 r.

Budynek jest budowlą centralną łączącą charakter budowli zabytkowej i pomnika. Kopuła o wysokości 42 m, której zwieńczeniem jest korona cesarska, okrywa na zewnątrz główne pomieszczenie budynku – właściwą Halę Chwały.

Zewnętrzną szatę fasady tworzą dwie grupy rzeźb autorstwa Hugo Lederera z Berlina. Po lewej stronie schodów znajduje się wyobrażenie wojny, nad którym zamieszczono relief przedstawiający „okrucieństwa wojny”. Po prawej stronie – pokój z reliefem „błogosławieństwa pokoju”. Znajdujące się między nimi fryzy przedstawiają sceny składania hołdu Germanii przez Niemcy Południowe i Północne. Autorem ich jest R. Schnauder z Drezna. Jest on także autorem: rzeźb Wiktorii – nad szczytem, Sztuki i Historii na froncie bocznym. Cztery duże emblematy umieszczone na fasadzie bocznej przedstawiają: handel i żeglugę, przemysł, sztukę i rzemiosło oraz rolnictwo.

Front budynku
Front budynku Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu

Hol – właściwa Hala Chwały. Wysokość w świetle wynosi ok.21m, rzut poziomy stanowi kwadrat o boku ok.19 m.

Na wprost wejścia do holu znajdowały się wykonane z białego marmuru dwa posągi pierwszych cesarzy niemieckich: Wilhelma Wielkiego i Fryderyka III o wys. 3 m każdy, autorstwa prof. Pfuhla z Berlina (dzisiaj – lustro). W witrażowym tle niszy cesarskiej przedstawione jest wschodzące Słońce ze złotymi promieniami.

Po prawej i lewej stronie grupy cesarskiej na marmurowych cokołach spoczywały odlane z brązu insygnia władzy cesarskiej.
Prowadzące do niszy cesarskiej marmurowe schody mają po obu bokach szerokie balustrady z piaskowca, przyozdobione reliefami ulubionych kwiatów obu cesarzy – chabrami i fiołkami. Dwie potężne spoczywające na wzór egipskich sfinksów lwice, strzegą narodowych świętości.

W pomieszczeniu kopułowym, stały przed sześcioma filarami dźwigającymi galerię, popiersia niemieckich książąt federalnych wykonane z marmuru karraryjskiego, a mianowicie od schodów na lewo:

  • Król Jan Saksoński
  • Wielki Książę Fryderyk Badeński
  • Książę Ludwik II Bawarski

na prawo:

  • Król Saksonii Albert
  • Wielki Książę Mecklenburgii – Schwerina Fryderyk Franciszek II
  • Król Wirtembergii Karol

W połowie wysokości schodów prowadzących na górne piętro, po obu stronach niszy cesarskiej znalazły miejsce dwie duże płaskorzeźby wykonane z brązu autorstwa Hugo Lederera, na lewo – „Mądrość i Siła”, na prawo – „Wolność i Sprawiedliwość”.
Na piętrze znajdują się nad drzwiami ornamenty częściowo wykonane z piaskowca: w formie kartusza korona cesarska oraz „fantazja i tajemnicza prawda sztuki”. Naprzeciwko niszy cesarzy są trzy duże nisze, z których spoglądały potężne posągi wielkich paladynów: Bismarcka, Moltkego i Roona.

Na zewnątrz w elewacji zachodniej znajduje się monumentalny portyk kolumnowy z tympanonem. Zewnętrzną szatę tej fasady tworzą dwie grupy rzeźb autorstwa Hugo Lederera z Berlina. Po lewej stronie schodów znajduje się wyobrażenie wojny, nad którym zamieszczono relief przedstawiający „okrucieństwa wojny”. Po prawej stronie – pokój z reliefem „błogosławieństwa pokoju”. Znajdujące się między nimi fryzy przedstawiają sceny składania hołdu Germanii przez Niemcy Południowe i Północne. Autorem ich jest Reinhard Schnauder z Drezna. Jest on także autorem: rzeźb Wiktorii – nad szczytem tympanonu, Sztuki i Historii na froncie bocznym (północnym). Cztery duże emblematy umieszczone na fasadzie bocznej przedstawiają: handel i żeglugę, przemysł, sztukę i rzemiosło oraz rolnictwo.

Do góry